Delphine van Lierde (De Paradijsvogel) - 'Uit het spel van een kind haal je veel waardevolle informatie'

Als kinderpsychologe en gedragstherapeute werkt Delphnie van Lierde al zo'n 7 jaar vanuit haar eigen praktijk De Paradijsvogel in het Belgische Kruishoutem. Samen met vier beroepsgenoten (met ieder hun eigen specialisatie) helpt Delphnie kinderen met verschillende problematieken, waarbij Delphine zich gespecialiseerd heeft in diagnostiek en behandeling van angst- en dwangstoornisen bij kinderen en jongeren.

In dit artikel vertelt Delphine over haar werk als klinisch psychologe in haar eigen praktijk en hoe zij therapeutische spelmaterialen inzet tijdens de behandeling. 
 

Groepspraktijk

Delphine en haar collega’s werken allemaal in deeltijd bij De Paradijsvogel. De andere dagen van de week werken zij elders. Zo werkt Delphine zelf een aantal dagen per week bij het CGG Zuid-Oost-Vlaanderen als kinderpsycholoog en gedragstherapeute.

Ze begon De Paradijsvogel alleen, maar dat duurde niet lang. “Voor de verschillende problematieken heb je verschillende expertise nodig en de vraag naar zorg is groot. Zo is de praktijk uitgegroeid tot een groepspraktijk.”

Binnen de praktijk bieden Delphine en haar collega’s zowel eerste- als tweedelijnszorg. “Het zorgstelsel en de vergoedingen zijn in België anders geregeld dan in Nederland. Alleen geestelijke gezondheidszorg georganiseerd door de overheid, zoals het CGG, wordt vergoed. Andere therapie, zoals bij De Paradijsvogel, bekostigen mensen zelf.”
 

Dwang

In de loop van de tijd heeft Delphine zich steeds meer gespecialiseerd in de diagnostiek en de behandeling van angst- en dwangstoornissen. “Dat is zo gegroeid. Nu de praktijk steeds meer specialisten heeft, hebben we allemaal zo ons eigen onderwerp. Eén van mijn collega’s is gezinstherapeute, zij helpt bijvoorbeeld kinderen die te maken hebben met scheidende ouders. Weer een ander collega weet veel over rouw- en verliesverwerking.”

Hoe de behandeling eruit ziet verschilt natuurlijk, maar gedragstherapie is heel belangrijk. “Uiteindelijk gaat het altijd over gedachten, gevoelens, gedrag en de link tussen die drie. Daar gaan we mee aan de slag in de therapie. We gaan bijvoorbeeld positieve en helpende gedachten formuleren, en moeilijke gedachten aanvaarden en loslaten. We gaan ook aan de slag met ontspanningstechnieken, mindfulness en het veranderen van gedragspatronen.”

Hoewel in België nog niet op zo’n grote schaal als in Nederland gebruik wordt gemaakt van therapeutische spelmaterialen, is Delphine al jaren overtuigd van de meerwaarde van therapeutische spelmaterialen in behandelingen. Zij maakt er dan ook praktisch iedere behandeling gebruik van. “Praten met kinderen zonder materialen kan eigenlijk niet. Door spellen te gebruiken kom ik heel veel te weten, ik gebruik dan ook bij elke behandeling spelmateriaal.”
 

Gedachten, gevoelens en gedrag oefenen met spel

Om te leren om positieve gedachten te formuleren gebruikt Delphine verschillende materialen. “Ik kijk natuurlijk naar de leeftijd en de ontwikkeling van het kind of de jongeren. Vaak pak ik de EigenWijsjes erbij, maar ik gebruik ook Ik denk me sterk of de set met 55 kaartjes met Helpende Gedachten.

"Als we aan de gevoelens gaan werken is het belangrijk dat kinderen leren hun gevoel te aanvaarden, seintjes te herkennen en te ontspannen. Hiervoor gebruik ik graag het Boek vol gevoelens (en 1 goudvis). Dit boek is echt een aanrader. Er staan allemaal tips en opdrachten in die te maken hebben met het herkennen van emoties. Voor de echte kleintjes is de serie van Kleurenmonster een aanrader.”

In de therapie is ook aandacht voor het gedrag. “Bij angst en dwang is blootstelling en emotieregulatie heel belangrijk.” Ook hiervoor maakt Delphine gebruik van verschillende materialen. “Voor kinderen met OCD is er bijvoorbeeld het werkboek Wat kun je doen als je gedachten vastlopen? Ook is er een werkboek Teken je gesprek over faalangst, deze gebruik ik ook regelmatig. Het visueel maken is zo belangrijk voor kinderen en jongeren.”
 

Diagnostiek en kennismaking

Naast de materialen die Delphine inzet bij de gedragstherapie, gebruikt ze ook allerlei spellen tijdens de kennismaking en ter voorbereiding op de diagnostiek. “Tijdens het spelen van een spel leer ik het kind kennen en daar kan ik al zoveel uithalen. Je ziet bijvoorbeeld hoe een kind een verhaal opbouwt, welk onderwerp een kind kiest, hoe een kind een gesprek voert. De Story Cubes zijn daar voor kinderen vanaf een jaar of zes erg geschikt voor. Ook Schatgravers vind ik een heel sterk spel, dat zit therapeutisch gezien heel goed in elkaar.”

Maar, bij de allereerste kennismaking kiest Delphine bijna altijd voor het Babbelspel. “Per situatie kijk ik of ik het EQ Babbelspel erbij pak, het Originele Babbelspel of het Junior Babbelspel. Ik vind dat hele leuke ijsbrekers. Voor kinderen met autisme is er een prikkelarm spelbord, je hoeft het spel daarvoor alleen maar om te draaien.”

Ze ervaart dat het voor kinderen vaak een hele opluchting is als ze merken dat ze een spel gaan spelen. “Kinderen vinden het spannend zo’n eerste keer, maar als ze weten dat we een spelletje gaan spelen worden ze direct al meer ontspannen en open.”

Het tweerichtingsverkeer in de Babbelspellen vindt Delphine echt een pluspunt. “Ik vind het prettig dat het gesprek twee richtingen op gaat bij de Babbelspellen. De kinderen mogen mij ook dingen vragen. Dat zorgt ervoor dat zij mij beter vertrouwen en dat we een band kunnen opbouwen. Ik kan wel zeggen dat het Babbelspel één van mijn favoriete stukjes is van de therapie.”
 

Jongeren en spel

Hoewel jongeren volgens Delphine niet altijd staan te trappelen om een spelletje te spelen, is het toch belangrijk om ook bij de oudere kinderen gebruik te maken van materialen. “Het is heel helpend om dingen visueel te maken. Bij pubers maak ik daarom vaak gebruik van het kwaliteitenspel. En het Originele Babbelspel gebruik ik ook voor kinderen tot een jaar of 15. Ik maak dan wel van tevoren een selectie van de kaartjes.”
 

Samenwerking met ouders

Delphine ziet dat voor een succesvolle behandeling de samenwerking met de ouders cruciaal is. “Na drie gesprekken met het kind hebben we daarom altijd steeds een gesprek met de ouders. Daarnaast volgen sommige ouders ook oudertherapie bij één van mijn collega’s of krijgt het hele gezin therapie om de problemen samen aan te pakken.”

Bekijk alle producten rondom het thema Emotie en gevoel in de webshop

Benieuwd naar de ervaringen van andere kindercoaches? Lees dan de verhalen van Willeke Rol, Esther Vethman, Jolanda Zijderveld en Anneke Davids.